get free ST travel महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (एसटी) ही महाराष्ट्राची खरी जीवनवाहिनी आहे. गेल्या काही दशकांमध्ये एसटीने केलेला प्रवास आणि विकास हा खरोखरच दखलपात्र आहे. केवळ तीन बसपासून सुरू झालेल्या या प्रवासाने आज 15,000 हून अधिक बसेसचा टप्पा गाठला आहे. विशेष म्हणजे 2025 मध्ये आणखी 2,640 नवीन बसेस एसटी कुटुंबात सामील होणार आहेत, जे महाराष्ट्राच्या वाहतूक व्यवस्थेला एक नवीन उंची देणार आहे.
समावेशक विकासाचे प्रतीक
एसटी महामंडळाने केवळ वाहतूक सेवा पुरवणे एवढ्यापुरतेच स्वतःला मर्यादित ठेवले नाही. त्यांनी समाजातील विविध घटकांना सामावून घेण्याचे महत्त्वपूर्ण कार्य केले आहे. महाराष्ट्र शासनाने 32 विविध सामाजिक घटकांसाठी 25% ते 100% पर्यंतच्या प्रवास सवलती जाहीर केल्या आहेत. या धोरणामुळे समाजातील सर्व स्तरांतील नागरिकांना परवडणाऱ्या दरात प्रवास करणे शक्य झाले आहे.
शैक्षणिक प्रगतीला चालना
विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक प्रगतीसाठी एसटी महामंडळाने विशेष योजना आखल्या आहेत:
- दैनंदिन शाळा प्रवासासाठी 100% मोफत सुविधा
- मासिक पास योजनेंतर्गत 66.67% सवलत
- परीक्षा आणि शैक्षणिक सहलींसाठी 50% सवलत
- आजारी पालकांना भेटण्यासाठी 50% सवलत
या सवलतींमुळे विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी येणारा प्रवासखर्च कमी झाला आहे, जे त्यांच्या शैक्षणिक प्रगतीला निश्चितच हातभार लावत आहे.
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी विशेष सुविधा
वयोवृद्ध नागरिकांच्या गरजा लक्षात घेऊन एसटीने खास सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत:
- सर्व ज्येष्ठ नागरिकांना 50% प्रवास सवलत
- 75 वर्षांवरील नागरिकांसाठी वातानुकूलित शिवशाही बसेसमध्ये विशेष सवलत
- सहा दिवसांपर्यंत वातानुकूलित बसेसमध्ये विश्रांतीची सोय
महिला सक्षमीकरणाला प्राधान्य
2023 च्या अर्थसंकल्पात महाराष्ट्र सरकारने एक ऐतिहासिक निर्णय घेतला. सर्व महिला प्रवाशांना एसटी तिकिटांमध्ये 50% सवलत देण्यात आली. या निर्णयामुळे महिलांना आता केवळ अर्धे तिकीट भाडे भरावे लागते. हे पाऊल महिलांच्या सामाजिक आणि आर्थिक सक्षमीकरणाच्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
आधुनिक सेवांचा विस्तार
एसटी महामंडळाने काळाच्या गरजेनुसार आपल्या सेवांमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत:
- शिवनेरी आणि शिवशाही सारख्या दर्जेदार बसेसची सेवा
- पर्यावरणपूरक ई-बस सेवांचा समावेश
- आरामदायी लक्झरी बसेस
- लांब पल्ल्याच्या प्रवासासाठी स्लीपर कोच बसेसची सुविधा
2025 मध्ये येणाऱ्या नवीन 2,640 बसेसमुळे एसटीच्या सेवा आणखी विस्तारणार आहेत. या नवीन बसेस आधुनिक तंत्रज्ञानाने सुसज्ज असणार आहेत. GPS ट्रॅकिंग, रिअल-टाइम बस लोकेशन, मोबाइल टिकिटिंग यासारख्या सुविधा प्रवाशांना उपलब्ध होणार आहेत.
सामाजिक बांधिलकी
एसटी महामंडळाने दाखवलेली सामाजिक बांधिलकी विशेष उल्लेखनीय आहे. विविध सवलती आणि योजनांद्वारे सर्वसामान्य नागरिकांना परवडणारा प्रवास उपलब्ध करून देण्यात आला आहे. ग्रामीण भागातील जनतेला शहरांशी जोडण्यात एसटीची भूमिका महत्त्वपूर्ण आहे.
वाढत्या खासगी वाहतूक व्यवस्थेच्या स्पर्धेत एसटीने स्वतःला अद्ययावत ठेवले आहे. इंधन किंमतीतील वाढ, देखभाल खर्च यांसारख्या आव्हानांना सामोरे जात असतानाही एसटीने आपल्या सेवांचा दर्जा कायम राखला आहे. नवीन तंत्रज्ञान आणि सेवांच्या आधुनिकीकरणामुळे एसटी भविष्यातील आव्हानांना सामोरे जाण्यास सज्ज आहे.
महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ खऱ्या अर्थाने राज्याची जीवनवाहिनी बनले आहे. विविध सामाजिक घटकांना सामावून घेत, आधुनिक सेवा पुरवत, आणि भविष्याच्या आव्हानांना सामोरे जाण्याची तयारी करत एसटी महामंडळ नवीन उंची गाठत आहे. 2025 मध्ये येणाऱ्या नवीन बसेसमुळे एसटीच्या सेवा आणखी सुधारणार आहेत