Husband and wife will भारतीय पोस्ट ऑफिसने ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक आकर्षक बचत योजना सुरू केली आहे, जी त्यांच्या निवृत्तीनंतरच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यास मदत करते. सीनियर सिटीझन सेव्हिंग स्कीम (SCSS) ही योजना विशेषतः 60 वर्षांवरील नागरिकांसाठी डिझाइन केली आहे, जी त्यांना नियमित मासिक उत्पन्न प्रदान करते.
योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये:
या योजनेअंतर्गत, ज्येष्ठ नागरिक 15 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकतात. सध्याच्या व्याजदराप्रमाणे (7.5% वार्षिक), त्यांना दरमहा 20,500 रुपयांपर्यंत नियमित उत्पन्न मिळू शकते. ही योजना पाच वर्षांसाठी असते आणि त्यानंतर तिचे नूतनीकरण करता येते.
पात्रता:
- वय: 60 वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त
- 55-60 वर्षे वयोगटातील व्यक्तींसाठी विशेष तरतूद: स्वेच्छा निवृत्ती/VRS घेतलेल्या व्यक्ती निवृत्तीच्या एका महिन्याच्या आत खाते उघडू शकतात
- भारतीय नागरिकत्व आवश्यक
- संयुक्त खाते: पती-पत्नी दोघेही पात्र असल्यास संयुक्त खाते उघडता येते
गुंतवणुकीची मर्यादा आणि व्याज:
- किमान गुंतवणूक: 1,000 रुपये
- कमाल गुंतवणूक: 15 लाख रुपये
- व्याजदर: सध्या 7.5% वार्षिक (दर तिमाहीला बदलू शकतो)
- व्याज भुगतान: दर तिमाहीला (त्रैमासिक)
योजनेचे फायदे:
- सुरक्षित गुंतवणूक: सरकारी योजना असल्याने मुद्दल रक्कम 100% सुरक्षित
- नियमित उत्पन्न: त्रैमासिक व्याज भुगतान
- कर फायदे: कलम 80C अंतर्गत कर सवलत
- सोपी प्रक्रिया: पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत खाते उघडणे सोपे
- ऑनलाइन व्यवहार: इंटरनेट बँकिंग सुविधा उपलब्ध
- नामनिर्देशन सुविधा: एक किंवा अधिक नामनिर्देशित व्यक्ती नोंदवता येतात
खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- वय प्रमाणपत्र (जन्म दाखला/पासपोर्ट/आधार कार्ड)
- पत्त्याचा पुरावा (आधार कार्ड/पासपोर्ट/मतदान ओळखपत्र)
- पॅन कार्ड
- पासपोर्ट साईज फोटो
- VRS घेतलेल्यांसाठी निवृत्ती आदेश
महत्त्वाच्या अटी आणि शर्ती:
- खाते मुदतपूर्व बंद केल्यास दंड आकारला जातो
- दोन वर्षांनंतर खाते बंद करता येते (2% दंड)
- तीन वर्षांनंतर खाते बंद करता येते (1% दंड)
- व्याजावर TDS कपात होते (15,000 रुपयांपेक्षा जास्त व्याजासाठी)
- फॉर्म 15G/15H सादर करून TDS माफ करता येतो
योजनेचे विशेष फायदे:
- कौटुंबिक सुरक्षा: पती-पत्नी दोघेही स्वतंत्र खाती उघडू शकतात
- वारसा हक्क: नामनिर्देशन सुविधेमुळे मृत्यूनंतर रक्कम वारसांना सहज मिळते
- सहज हस्तांतरण: एका शाखेतून दुसऱ्या शाखेत खाते हस्तांतरित करता येते
- लवचिक व्याज पर्याय: मासिक/त्रैमासिक व्याज भुगतान निवडता येते
व्यावहारिक सल्ला:
- गुंतवणूक करण्यापूर्वी सध्याचा व्याजदर तपासा
- कर सल्लागाराशी चर्चा करून कर नियोजन करा
- नामनिर्देशन नोंदणी अद्ययावत ठेवा
- व्याज दर बदलाची माहिती ठेवा
- मुदत संपण्यापूर्वी नूतनीकरणाची योजना आखा
सीनियर सिटीझन सेव्हिंग स्कीम ही ज्येष्ठ नागरिकांसाठी एक आदर्श बचत योजना आहे. सुरक्षित गुंतवणूक, नियमित उत्पन्न आणि कर फायदे या तिच्या प्रमुख वैशिष्ट्यांमुळे ही योजना निवृत्तीनंतरच्या आर्थिक नियोजनासाठी उत्तम पर्याय ठरते. या योजनेत गुंतवणूक करण्यापूर्वी सर्व अटी आणि शर्ती समजून घ्या आणि आपल्या गरजेनुसार निर्णय घ्या. पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेतील अधिकृत कर्मचाऱ्यांकडून अधिक माहिती घेऊन योजनेचा लाभ घ्या.