e-crop inspection शेतीक्षेत्रात डिजिटल क्रांती घडवून आणण्याच्या दृष्टीने महाराष्ट्र शासनाने सुरू केलेल्या ई-पीक पाहणी प्रणालीने शेतकऱ्यांच्या जीवनात मोठे परिवर्तन घडवून आणले आहे. या डिजिटल प्रणालीमुळे पीक विम्याची प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि सुलभ झाली आहे. आज आपण या महत्वपूर्ण विषयावर सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
ई-पीक पाहणी का महत्वाची?
खरीप हंगाम 2024 मध्ये पीक विमा घेतलेल्या प्रत्येक शेतकऱ्यासाठी ई-पीक पाहणी करणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. या प्रणालीचा मुख्य उद्देश पीक विमा दाव्यांमध्ये पारदर्शकता आणणे आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या हक्काचे पैसे वेळेत मिळवून देणे हा आहे. विशेष म्हणजे, ही सेवा पूर्णपणे विनामूल्य उपलब्ध करून देण्यात आली आहे.
ऑनलाईन पीक पाहणीची प्रक्रिया
ई-पीक पाहणी करण्यासाठी शेतकऱ्यांना प्लेस्टोअर वरून ई-पीक पाहणी अॅप डाउनलोड करावे लागते. या अॅपच्या माध्यमातून शेतकरी त्यांच्या मोबाईलवरूनच पीक पाहणीची संपूर्ण प्रक्रिया पूर्ण करू शकतात. प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
१. अॅप डाउनलोड आणि प्रारंभिक सेटअप:
- गुगल प्ले स्टोअरवरून ई-पीक पाहणी अॅप डाउनलोड करा
- अॅप ओपन करून महसूल विभाग निवडा
- शेतकरी म्हणून लॉगिन करा
- आपला मोबाईल नंबर नोंदवा
२. वैयक्तिक माहिती भरणे:
- विभाग, जिल्हा, तालुका आणि गाव निवडा
- सातबारा उताऱ्यावरील माहितीनुसार खाते निवडा
- जमिनीची माहिती तपासून पहा
३. पीक माहिती नोंदणी:
- शेतात लावलेल्या पिकांची माहिती भरा
- पिकाखालील क्षेत्र नमूद करा
- सिंचनाची माहिती भरा
४. फोटो अपलोड:
- शेतातील उभ्या पिकाचे फोटो काढा
- अक्षांश आणि रेखांश (GPS लोकेशन) नोंदवा
- फोटो अपलोड करा
महत्वाच्या सूचना आणि टीपा
१. अचूक माहिती भरण्याची काळजी घ्या:
- सर्व माहिती सातबारा उताऱ्याप्रमाणे भरा
- पिकाखालील क्षेत्र बरोबर नमूद करा
- GPS लोकेशन शेतातच असल्याची खात्री करा
२. फोटो काढताना घ्यावयाची काळजी:
- फोटो स्पष्ट आणि पिकाचे स्वरूप दाखवणारे असावेत
- फोटोमध्ये संपूर्ण शेत दिसले पाहिजे
- फोटो प्रकाशमान असावा
३. वेळापत्रक:
- पीक पाहणीची सुरुवात १ ऑगस्ट २०२४ पासून
- अंतिम मुदत १५ सप्टेंबर २०२४ पर्यंत
- मुदतवाढ दिल्यास त्याचा लाभ घ्या
फायदे आणि महत्व
१. शेतकऱ्यांसाठी फायदे:
- वेळेची आणि पैशांची बचत
- पारदर्शक प्रक्रिया
- विमा दावे जलद मंजूर
- कागदपत्रांची गरज नाही
२. प्रशासनासाठी फायदे:
- डिजिटल रेकॉर्ड ठेवणे सोपे
- भ्रष्टाचारास आळा
- निर्णय प्रक्रिया जलद
- डेटा विश्लेषण सुलभ
महत्वाच्या सावधानता
१. तांत्रिक बाबी:
- मोबाईलमध्ये पुरेशी बॅटरी असावी
- इंटरनेट कनेक्शन चांगले असावे
- GPS चालू असावा
२. माहिती भरताना:
- चुकीची माहिती भरू नका
- सर्व रकाने योग्य भरा
- शंका असल्यास मदत घ्या
ई-पीक पाहणी ही डिजिटल युगातील एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. या प्रणालीमुळे शेतकरी आणि प्रशासन यांच्यातील दुवा अधिक मजबूत झाला आहे. शेतकऱ्यांनी या डिजिटल प्रणालीचा पूर्ण फायदा घ्यावा आणि आपली पीक पाहणी वेळेत पूर्ण करावी. यामुळे पीक विमा दाव्यांची प्रक्रिया सुलभ होईल आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या हक्काचे पैसे वेळेत मिळतील.
सरकारने उपलब्ध करून दिलेल्या या डिजिटल सुविधेचा जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांनी लाभ घ्यावा आणि आपली पीक पाहणी वेळेत पूर्ण करावी, जेणेकरून भविष्यात येणाऱ्या कोणत्याही संकटाला सामोरे जाण्यासाठी ते सज्ज राहतील.