Lands original owner डिजिटल क्रांतीच्या या युगात महाराष्ट्र सरकारने नागरिकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. महाभूमी पोर्टल आणि भूलेख प्रणालीच्या माध्यमातून १८८० पासूनच्या जमिनीचे सातबारा उतारे आता डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध झाले आहेत. या क्रांतिकारी बदलामुळे नागरिकांना त्यांच्या जमिनीची माहिती घरबसल्या मिळवणे सहज शक्य झाले आहे.
सातबारा उताऱ्याचे महत्त्व आणि व्याप्ती सातबारा उतारा हा जमिनीचा सर्वात महत्त्वाचा कायदेशीर दस्तऐवज मानला जातो. या एका दस्तऐवजामध्ये जमिनीशी संबंधित सर्व आवश्यक माहिती एकत्रित केलेली असते.
यामध्ये जमिनीचा मालकीहक्क, क्षेत्रफळ, लागवडीखालील क्षेत्र, पिकांची माहिती, खाते क्रमांक, गट क्रमांक यांसारखी महत्त्वपूर्ण माहिती समाविष्ट असते. सातबारा उताऱ्यातील ‘७’ हा गाव नमुना जमिनीच्या खातेदारांची माहिती दर्शवतो, तर ‘१२’ हा गाव नमुना जमिनीवरील पिकांची माहिती दर्शवतो.
महाभूमी पोर्टलची वैशिष्ट्ये आणि सुविधा महाभूमी पोर्टल हे एक व्यापक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आहे जे नागरिकांना अनेक सुविधा प्रदान करते. या पोर्टलवर नागरिक त्यांच्या जमिनीचा सातबारा उतारा पाहू शकतात, डाउनलोड करू शकतात आणि त्याची प्रिंट घेऊ शकतात. पोर्टलवर जमीन अभिलेखांची माहिती सतत अद्ययावत केली जाते, ज्यामुळे नागरिकांना अचूक आणि अद्ययावत माहिती मिळते.
ऑनलाइन सातबारा उतारा मिळवण्याची प्रक्रिया महाभूमी पोर्टलवरून सातबारा उतारा मिळवण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी आहे. सर्वप्रथम महाभूमी पोर्टलवर जाऊन ‘सातबारा उतारा’ किंवा ‘भूलेख’ हा पर्याय निवडावा लागतो. त्यानंतर संबंधित जिल्हा, तालुका आणि गाव निवडून जमिनीचा गट क्रमांक किंवा खाते क्रमांक टाकावा लागतो. या माहितीच्या आधारे सातबारा उतारा PDF स्वरूपात डाउनलोड करता येतो.
मोबाइल अॅपद्वारे सुलभ प्रवेश तंत्रज्ञानाच्या या युगात स्मार्टफोनचा वापर वाढला आहे, याचा विचार करून महाराष्ट्र सरकारने महाभूमी मोबाइल अॅप विकसित केले आहे. Google Play Store वरून “महाभूमी” किंवा “महाराष्ट्र भूलेख” हे अॅप डाउनलोड करून वापरता येते. अॅपमध्ये मोबाइल क्रमांकद्वारे लॉगिन करून आवश्यक माहिती भरल्यानंतर सातबारा उतारा पाहता येतो आणि डाउनलोड करता येतो.
Also Read:
या शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात 5000 हजार रुपये जमा अश्या प्रकारे तपासा याद्या farmer’s bank account
डिजिटल सेवेचे फायदे या डिजिटल सेवेमुळे नागरिकांना अनेक फायदे झाले आहेत. सर्वात महत्त्वाचा फायदा म्हणजे आता सरकारी कार्यालयात जाण्याची गरज नाही. यामुळे वेळ आणि पैशांची बचत होते. शिवाय, ही सेवा २४ तास उपलब्ध असल्याने कधीही सातबारा उतारा मिळवता येतो. दस्तऐवज प्रमाणित PDF स्वरूपात मिळत असल्याने तो सुरक्षित ठेवता येतो आणि आवश्यकतेनुसार वापरता येतो.
महत्त्वाची सावधगिरी मात्र, काही विशिष्ट कामांसाठी प्रमाणित प्रत आवश्यक असते. उदाहरणार्थ, बँक खात्यासाठी, फौजदारी तपासणीसाठी किंवा इतर कायदेशीर वापरासाठी सातबारा उताऱ्याची प्रमाणित प्रत महसूल विभागातूनच घेणे आवश्यक आहे. ऑनलाइन मिळालेला उतारा या कामांसाठी वैध मानला जात नाही.
महाभूमी पोर्टल हे केवळ सातबारा उतारे पाहण्यापुरते मर्यादित नाही. भविष्यात या पोर्टलद्वारे अधिक सेवा उपलब्ध होण्याची शक्यता आहे. जमीन अभिलेखांचे संपूर्ण डिजिटलायझेशन, ऑनलाइन फेरफार नोंदणी, जमीन वादांचे ऑनलाइन निराकरण अशा अनेक सेवा भविष्यात उपलब्ध होऊ शकतात.
Also Read:
सरकारी कर्मचाऱ्यांना होळीची मोठी भेट, महागाई भत्त्यात १२% वाढ Big Holi gift for government
महाभूमी पोर्टल आणि भूलेख प्रणाली ही डिजिटल महाराष्ट्राच्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. या प्रणालीमुळे जमीन अभिलेखांची माहिती सहज उपलब्ध होत असून, नागरिकांचा वेळ आणि पैसा वाचत आहे. तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून सरकारी सेवा अधिक पारदर्शक आणि कार्यक्षम होत आहेत