DA Hike 2025 केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांसाठी आणि निवृत्तिवेतनधारकांसाठी 2025 ची सुरुवात आनंददायी ठरण्याची चिन्हे दिसत आहेत. सातव्या वेतन आयोगांतर्गत जानेवारी 2025 पासून महागाई भत्त्यात (DA) आणि महागाई राहतीत (DR) लक्षणीय वाढ होण्याची शक्यता आहे. सध्या मिळत असलेल्या 53 टक्के दरापेक्षा हा दर वाढून 56 टक्क्यांपर्यंत जाण्याची दाट शक्यता आहे.
महागाई भत्त्यातील या वाढीचा थेट फायदा देशभरातील सुमारे 46 लाख केंद्रीय कर्मचारी आणि 69 लाख निवृत्तिवेतनधारकांना होणार आहे. विशेष म्हणजे, ही वाढ त्यांच्या मूळ वेतनावर आधारित असेल, ज्यामुळे त्यांच्या एकूण मासिक उत्पन्नात लक्षणीय वाढ होईल.
महागाई भत्त्याचे गणित
महागाई भत्त्याचे गणित हे अखिल भारतीय उपभोक्ता मूल्य निर्देशांक (AICPI) वर आधारित असते. जुलै ते ऑक्टोबर 2024 या कालावधीत AICPI निर्देशांक 144.5 पर्यंत पोहोचला असून, त्यामुळे DA स्कोअर 55.05 टक्के झाला आहे. या आकडेवारीवरून असे दिसते की महागाई भत्त्यात किमान 3 टक्क्यांची वाढ होणे अपेक्षित आहे.
नोव्हेंबर आणि डिसेंबर 2024 च्या आकडेवारीची प्रतीक्षा असून, या आकडेवारीनंतरच अंतिम वाढीचा निर्णय घेतला जाईल. ही आकडेवारी जानेवारी 2025 मध्ये प्रसिद्ध होण्याची शक्यता आहे. त्यानंतर सरकार फेब्रुवारी-मार्च 2025 दरम्यान अंतिम निर्णय घेईल.
वार्षिक दोन वेळा होणारी वाढ
केंद्र सरकार दरवर्षी दोन वेळा – जानेवारी आणि जुलै महिन्यात महागाई भत्त्यात सुधारणा करते. मागील वर्षी 2024 मध्ये जानेवारीत 4 टक्के आणि जुलैमध्ये 3 टक्के अशी एकूण 7 टक्के वाढ करण्यात आली होती. या वर्षी 2025 च्या जानेवारी महिन्यापासून लागू होणाऱ्या वाढीची घोषणा होळीच्या सणाच्या आसपास होण्याची शक्यता आहे.
महागाई भत्त्याचे गणन कसे केले जाते?
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी महागाई भत्त्याचे गणन एका विशिष्ट सूत्राद्वारे केले जाते. हे सूत्र आहे: DA% = [(AICPI (Base Year 2001 = 100) च्या मागील 12 महिन्यांची सरासरी – 115.76) / 115.76] x 100
तर सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी वेगळे सूत्र वापरले जाते: DA% = [(AICPI (Base Year 2001 = 100) च्या मागील 3 महिन्यांची सरासरी – 126.33) / 126.33] x 100
वेतनवाढीचा प्रत्यक्ष परिणाम
उदाहरणार्थ, एखाद्या केंद्रीय कर्मचाऱ्याचे मूळ वेतन रु. 30,000 असेल, तर सध्याच्या 53 टक्के दराने त्याला रु. 15,900 महागाई भत्ता मिळतो. नवीन दर 56 टक्के झाल्यास हा भत्ता वाढून रु. 16,800 होईल. म्हणजेच त्याच्या मासिक वेतनात रु. 900 ची वाढ होईल.
याचा फायदा केवळ सध्या कार्यरत असलेल्या कर्मचाऱ्यांनाच नव्हे तर निवृत्तिवेतनधारकांनाही होणार आहे. महागाई राहत (DR) हा महागाई भत्त्याइतकाच असतो, त्यामुळे निवृत्तिवेतनधारकांच्या मासिक उत्पन्नातही समान प्रमाणात वाढ होईल.
या वाढीमुळे सरकारी तिजोरीवर वार्षिक सुमारे 12,000 कोटी रुपयांचा अतिरिक्त भार पडणार असला, तरी ही वाढ कर्मचाऱ्यांच्या क्रयशक्तीत वाढ करून अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यास मदत करेल. वाढत्या महागाईच्या पार्श्वभूमीवर ही वाढ कर्मचाऱ्यांना दिलासा देणारी ठरेल.
सध्याच्या आर्थिक परिस्थितीचा विचार करता, 2025 मध्ये जुलै महिन्यात होणाऱ्या दुसऱ्या सुधारणेतही समान प्रमाणात वाढ अपेक्षित आहे. मात्र, ही वाढ AICPI निर्देशांकाच्या पुढील सहा महिन्यांच्या आकडेवारीवर अवलंबून राहील.