Heavy rains expected महाराष्ट्रात फेब्रुवारी महिन्याच्या सुरुवातीला हवामानात लक्षणीय बदल होत असून, राज्यभरात थंडीची लाट येण्याची शक्यता हवामान विभागाने वर्तवली आहे. विशेषतः ‘ला-निना’ प्रभावामुळे येत्या काही दिवसांत तापमानात घट होण्याची चिन्हे दिसत आहेत. या हवामान बदलाचा सर्वाधिक फायदा रब्बी हंगामातील पिकांना होण्याची शक्यता असून, शेतकऱ्यांसाठी ही आशादायी बातमी आहे.
तापमानातील बदल आणि प्रादेशिक प्रभाव
राज्यातील विविध भागांमध्ये तापमानाची पातळी वेगवेगळी राहणार आहे. कोकण विभागात, ज्यामध्ये मुंबईसह सात जिल्ह्यांचा समावेश आहे, किमान तापमान 18 ते 21 अंश सेल्सिअस दरम्यान राहण्याची अपेक्षा आहे. या भागात कमाल तापमान 28 ते 32 अंश सेल्सिअसपर्यंत जाऊ शकते. समुद्राच्या सान्निध्यामुळे कोकण किनारपट्टीवर हवामान तुलनेने आल्हाददायक राहील.
Also Read:
या शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात 5000 हजार रुपये जमा अश्या प्रकारे तपासा याद्या farmer’s bank account
मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भ या भागांमध्ये मात्र थंडीचा जास्त प्रभाव जाणवण्याची शक्यता आहे. या भागांत किमान तापमान 15 ते 18 अंश सेल्सिअसपर्यंत घसरू शकते. दिवसाच्या वेळी कमाल तापमान 32 ते 35 अंश सेल्सिअसपर्यंत जाण्याची शक्यता आहे. विशेषतः नाशिक, पुणे, सातारा, कोल्हापूर, अहमदनगर आणि खानदेश परिसरात थंडीचा कडाका जास्त जाणवेल.
पावसाची स्थिती आणि प्रादेशिक वैविध्य
फेब्रुवारी महिन्यात पावसाच्या स्थितीत प्रादेशिक भिन्नता दिसून येणार आहे. कोकण आणि विदर्भ विभागात सरासरीपेक्षा कमी पाऊस अपेक्षित आहे. याउलट, मध्य महाराष्ट्र आणि मराठवाड्यात सरासरीपेक्षा किंचित अधिक पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. महिन्याच्या सुरुवातीला (1 ते 5 फेब्रुवारी) अपेक्षित असलेली पावसाची शक्यता मात्र पूर्णपणे निवळली आहे.
रब्बी पिकांवरील अनुकूल प्रभाव
सध्याच्या हवामान बदलामुळे शेतकऱ्यांना विशेष लाभ होण्याची चिन्हे आहेत. ढगाळ आणि दमट वातावरणाचा प्रभाव कमी झाल्याने, रब्बी पिकांवरील बुरशी, मावा आणि इतर किडींचा प्रादुर्भाव कमी होण्यास मदत होईल. पाऊस आणि गारपिटीचा धोका नसल्याने पिकांचे नुकसान होण्याची भीती दूर झाली आहे.
विशेषतः गहू या महत्त्वाच्या रब्बी पिकासाठी सध्याचे हवामान अत्यंत अनुकूल आहे. थंड हवामानामुळे गव्हाच्या वाढीस चालना मिळेल आणि पीक चांगले येण्यास मदत होईल. इतर रब्बी पिकांसाठीही हे हवामान फायदेशीर ठरणार आहे.
‘ला-निना’चा प्रभाव आणि थंडीची लाट
हवामान तज्ज्ञांच्या मते, फेब्रुवारी महिन्यात 5 ते 7 दिवस थंडीची लाट येण्याची शक्यता आहे. याचे प्रमुख कारण म्हणजे ‘ला-निना’ प्रभाव, जो तापमान कमी राहण्यास कारणीभूत ठरतो. या कालावधीत विशेषतः पहाटेच्या वेळी गारठा जास्त जाणवेल. आकाश निरभ्र राहणार असल्याने रात्रीच्या वेळी तापमानात अधिक घट होण्याची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
या हवामान बदलाचा पुरेपूर फायदा घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घेणे आवश्यक आहे:
- पिकांना आवश्यक तेवढेच पाणी द्यावे, अतिपाणी टाळावे.
- थंडीच्या प्रभावापासून लहान रोपांचे संरक्षण करावे.
- किडींच्या नियंत्रणासाठी नियमित शेताची पाहणी करावी.
- पिकांच्या वाढीच्या टप्प्यानुसार खतांचा वापर करावा.
- थंडीच्या काळात पिकांना आवश्यक ते पोषण मिळेल याची काळजी घ्यावी.
भविष्यातील दृष्टिकोन
पुढील दहा दिवसांत राज्यात किमान तापमानात 1 ते 2 अंश सेल्सिअसची घट अपेक्षित आहे. या काळात आकाश स्वच्छ आणि निरभ्र राहील, ज्यामुळे दिवसा उष्णता जाणवली तरी रात्री आणि पहाटे थंडीचा कडाका जास्त असेल. विशेषतः मध्य महाराष्ट्रातील जिल्ह्यांमध्ये या बदलाचा प्रभाव जास्त जाणवेल.
Also Read:
सरकारी कर्मचाऱ्यांना होळीची मोठी भेट, महागाई भत्त्यात १२% वाढ Big Holi gift for government
निष्कर्ष
एकंदरीत, फेब्रुवारी महिन्यातील हे हवामान शेतीसाठी अनुकूल असणार आहे. पावसाचा धोका नसल्याने आणि थंडीचे प्रमाण वाढणार असल्याने रब्बी पिकांची वाढ चांगली होईल. शेतकऱ्यांनी या हवामान बदलाचा विचार करून आपल्या शेती व्यवस्थापनात योग्य ते बदल करावेत. यामुळे पिकांचे उत्पादन वाढण्यास आणि चांगला दर्जा राखण्यास मदत होईल.
महाराष्ट्रातील या हवामान बदलाचा सकारात्मक फायदा घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी शास्त्रीय पद्धतीने शेती करावी आणि हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करावे. यामुळे रब्बी हंगामातील पिकांचे उत्पादन वाढून शेतकऱ्यांना चांगला आर्थिक फायदा मिळू शकेल.
