Ladki Bahin Yojana update news महाराष्ट्र राज्य सरकारची महत्त्वाकांक्षी ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ आता वादाच्या भोवऱ्यात सापडली आहे. या योजनेमध्ये अनेक अपात्र लाभार्थींनी घुसखोरी केल्याचे समोर आल्यानंतर, राष्ट्रवादी काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते छगन भुजबळ यांनी या प्रकरणाकडे लक्ष वेधले आहे. त्यांच्या वक्तव्यानंतर अपात्र लाभार्थींवर कारवाई होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
जून 2024 मध्ये सुरू करण्यात आलेल्या या योजनेचा मुख्य उद्देश कमी उत्पन्न गटातील महिलांचे सक्षमीकरण करणे हा होता. ज्या कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न अडीच लाख रुपयांपेक्षा कमी आहे, अशा कुटुंबातील महिलांना दरमहा 1,500 रुपये देण्याची तरतूद या योजनेत करण्यात आली आहे. आतापर्यंत सहा हप्त्यांमध्ये प्रत्येक पात्र लाभार्थी महिलेला 9,000 रुपये मिळाले आहेत.
योजनेतील गैरप्रकार
या योजनेच्या अंमलबजावणीदरम्यान अनेक गंभीर तक्रारी समोर आल्या आहेत:
- अनेक महिलांचे वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न अडीच लाख रुपयांपेक्षा जास्त असूनही त्यांनी योजनेचा लाभ घेतला आहे.
- काही लाभार्थी महिलांच्या घरी चार चाकी वाहने असूनही त्यांनी योजनेत सहभाग घेतला आहे.
- अनेक प्रकरणांमध्ये बँक खात्यावरील नाव आणि आधार कार्डवरील नाव यांमध्ये तफावत आढळून आली आहे.
छगन भुजबळांचे आक्षेप
राष्ट्रवादी काँग्रेसचे नेते छगन भुजबळ यांनी या योजनेतील गैरप्रकारांवर तीव्र टीका केली आहे. त्यांच्या मते:
- ही योजना केवळ गरीब कुटुंबातील महिलांसाठी आहे
- अपात्र लाभार्थींनी स्वतःहून योजनेतून माघार घ्यावी
- जर त्यांनी तसे केले नाही, तर सरकारने त्यांना योजनेतून वगळावे
- आतापर्यंत दिलेला लाभ परत घेण्याची कारवाई करावी
सातव्या हप्त्याची स्थिती
जानेवारी 2025 चा सातवा हप्ता अद्याप वितरित करण्यात आलेला नाही. प्रशासकीय कारणांमुळे यात विलंब होत असल्याचे सांगण्यात येत आहे. मात्र, 15 जानेवारीपूर्यंत हा हप्ता वितरित होण्याची अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. या विलंबामुळे लाखो लाभार्थी महिला चिंतेत आहेत.
योजनेचे भविष्य
सध्याच्या परिस्थितीत योजनेच्या भविष्याबाबत अनेक प्रश्न उपस्थित होत आहेत:
- अपात्र लाभार्थींची छाननी कशी केली जाणार?
- गैरलाभार्थींकडून रक्कम वसूल केली जाणार का?
- योजनेच्या निकषांमध्ये बदल केले जातील का?
- पात्र लाभार्थींना त्यांचे हप्ते वेळेवर मिळतील का?
आवश्यक उपाययोजना
या योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी होण्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण पावले उचलणे गरजेचे आहे:
- सर्व लाभार्थींची पुन्हा तपासणी करणे
- डेटाबेसचे डिजिटलायझेशन करणे
- आधार कार्ड आणि बँक खात्यांची माहिती एकत्रित करणे
- तक्रार निवारण यंत्रणा सक्षम करणे
- नियमित देखरेख आणि मूल्यांकन प्रक्रिया राबवणे
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना ही महाराष्ट्रातील महिला सक्षमीकरणाच्या दृष्टीने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. मात्र, योजनेच्या अंमलबजावणीत आढळून आलेल्या त्रुटींमुळे तिचा मूळ उद्देश धोक्यात येण्याची भीती निर्माण झाली आहे. या योजनेची विश्वासार्हता टिकवून ठेवण्यासाठी आणि खरोखरच गरजू महिलांपर्यंत मदत पोहोचवण्यासाठी तातडीने उपाययोजना करणे आवश्यक आहे.
या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी सरकार, प्रशासन आणि लाभार्थी यांच्यातील समन्वय महत्त्वाचा ठरणार आहे. योजनेची पारदर्शकता वाढवून आणि नियमांची काटेकोर अंमलबजावणी करून या योजनेचा लाभ खऱ्या गरजू महिलांपर्यंत पोहोचवणे हे आव्हान आहे.