LPG Price; केंद्र सरकारच्या अर्थसंकल्पाच्या दिवशी, 1 फेब्रुवारी 2025 रोजी, देशभरातील एलपीजी सिलिंडरच्या किमतींमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. या बदलांमध्ये व्यावसायिक वापरासाठीच्या 19 किलोच्या एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत 7 रुपयांची घट करण्यात आली आहे. मात्र, घरगुती वापराच्या 14 किलोच्या सिलिंडरच्या किमतीत कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही, ज्यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांना आर्थिक दिलासा मिळालेला नाही.
इंडियन ऑइलने जारी केलेल्या नवीन दरपत्रकानुसार, राजधानी दिल्लीमध्ये व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरची किंमत 1,804 रुपयांवरून 1,797 रुपयांपर्यंत कमी करण्यात आली आहे. याचबरोबर कोलकाता शहरात व्यावसायिक सिलिंडरची किंमत 1,911 रुपयांवरून 1,907 रुपयांपर्यंत खाली आली आहे.
देशाची आर्थिक राजधानी मुंबईमध्येही किमतीत किरकोळ घट नोंदवण्यात आली असून, येथे 19 किलोचा एलपीजी सिलिंडर आता 1,756 रुपयांऐवजी 1,749.50 रुपयांना उपलब्ध होणार आहे. घरगुती एलपीजी सिलिंडरच्या किमतींचा विचार करता, गेल्या सहा महिन्यांपासून म्हणजेच 1 ऑगस्ट 2024 पासून त्यात कोणताही बदल झालेला नाही.
दिल्लीतील नागरिकांना 14 किलोचा घरगुती गॅस सिलिंडर 803 रुपयांनाच खरेदी करावा लागत आहे. इतर प्रमुख शहरांमध्ये लखनऊमध्ये 840.50 रुपये, कोलकातामध्ये 829 रुपये, मुंबईत 802.50 रुपये आणि चेन्नईमध्ये 818.50 रुपये इतकी किंमत कायम आहे.
अर्थसंकल्पीय दिवसांमधील एलपीजी दरांचा मागोवा घेतल्यास, गेल्या तीन वर्षांमध्ये लक्षणीय बदल दिसून येतात. 2024 च्या अर्थसंकल्पाच्या दिवशी व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत 14 रुपयांची वाढ करण्यात आली होती.
त्यावेळी दिल्लीमध्ये 1,769.50 रुपये, कोलकातामध्ये 1,887 रुपये, मुंबईमध्ये 1,723.50 रुपये आणि चेन्नईमध्ये 1,937 रुपये अशी किंमत होती. 2023 मध्ये मात्र अर्थसंकल्पाच्या दिवशी कोणतीही दरवाढ करण्यात आली नव्हती. त्यावेळी दिल्लीत 1,769 रुपये, कोलकातात 1,869 रुपये, मुंबईत 1,721 रुपये आणि चेन्नईत 1,917 रुपये इतकी किंमत होती.
2022 मध्ये अर्थसंकल्पाच्या दिवशी व्यावसायिक सिलिंडरच्या किमतीत मोठी घट नोंदवण्यात आली होती. दिल्लीमध्ये 19 किलोच्या सिलिंडरची किंमत 1,998.50 रुपयांवरून थेट 1,907 रुपयांपर्यंत खाली आणण्यात आली होती, जी त्या काळातील सर्वांत मोठी घट मानली जाते.
एलपीजी सिलिंडरच्या किमती ठरवण्यामागील प्रक्रिया अतिशय गुंतागुंतीची आहे. सरकारी तेल कंपन्या दर महिन्याच्या पहिल्या दिवशी या किमतींमध्ये बदल करतात. या किमती ठरवताना अनेक घटकांचा विचार केला जातो. यामध्ये जागतिक बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किमती, देशांतर्गत वाहतूक खर्च, विविध कर आणि चलनवाढीचा दर या सर्व बाबींचा समावेश होतो. या सर्व घटकांच्या एकत्रित परिणामातून प्रत्येक महिन्याच्या सुरुवातीला नवीन दर निश्चित केले जातात.
सध्याच्या दरबदलाचा विचार करता, व्यावसायिक क्षेत्रातील ग्राहकांना किंचित दिलासा मिळाला आहे. हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स आणि औद्योगिक क्षेत्रातील वापरकर्त्यांना या दरकपातीचा थोडाफार फायदा होणार आहे. मात्र, घरगुती वापरकर्त्यांसाठी कोणतीही सवलत जाहीर करण्यात आलेली नाही. सर्वसामान्य कुटुंबांना अजूनही जुन्याच दरात एलपीजी सिलिंडर खरेदी करावे लागणार आहे.
पाहता, घरगुती एलपीजी सिलिंडरच्या किमतीत लवकरच घट होण्याची अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे. जागतिक बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये स्थिरता येत असल्याने आणि सरकारच्या धोरणात्मक निर्णयांमुळे येत्या काळात घरगुती वापरकर्त्यांनाही काही प्रमाणात दिलासा मिळू शकतो. मात्र, या सर्व बाबी अंतिमतः सरकारच्या धोरणात्मक निर्णयांवर अवलंबून राहणार आहेत.
सध्याच्या दरबदलामुळे व्यावसायिक क्षेत्राला किंचित दिलासा मिळाला असला, तरी घरगुती वापरकर्त्यांना अद्याप वाट पाहावी लागणार आहे. सरकारी तेल कंपन्यांकडून दर महिन्याच्या पहिल्या दिवशी होणाऱ्या दर आढाव्यात भविष्यात काय बदल होतील, याकडे सर्वांचे लक्ष लागून राहणार आहे. तोपर्यंत सर्वसामान्य नागरिकांना सध्याच्या किमतींशी जुळवून घ्यावे लागणार आहे.
Also Read:
मुख्यमंत्री वयोश्री योजनेअंतर्गत ज्येष्ठ नागरिकांना मिळणार 3000 हजार रुपये Vayoshree Yojana