Notification regarding salary केंद्र सरकारने सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांसाठी एक महत्वपूर्ण आणि स्वागतार्ह निर्णय घेतला आहे. पेन्शन आणि पेन्शनर्स वेलफेअर विभागाने (DoPPW) नुकतीच एक महत्वाची अधिसूचना जारी केली असून, त्यानुसार 80 वर्षांवरील सेवानिवृत्त केंद्रीय कर्मचाऱ्यांच्या पेन्शनमध्ये लक्षणीय वाढ करण्यात येणार आहे. या निर्णयामुळे ज्येष्ठ सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या वृद्धापकाळात आर्थिक सुरक्षितता मिळणार आहे.
नवीन धोरणाची ठळक वैशिष्ट्ये
या नवीन धोरणानुसार, ज्या केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे वय 80 वर्षे किंवा त्याहून अधिक आहे, त्यांना त्यांच्या मूळ पेन्शनव्यतिरिक्त अतिरिक्त पेन्शन म्हणून अनुकंपा भत्ता देण्यात येणार आहे. हा अनुकंपा भत्ता कर्मचाऱ्याच्या वयानुसार वाढत जाणार आहे. महत्वाची बाब म्हणजे ही वाढ पेन्शनमधील 20 टक्क्यांवरून 50 टक्क्यांपर्यंत असणार आहे.
लाभ मिळण्याची प्रक्रिया
या योजनेचा लाभ स्वयंचलितपणे मिळणार आहे. ज्या महिन्यात कर्मचारी 80 वर्षे पूर्ण करतो, त्या महिन्याच्या पहिल्या दिवसापासून त्यांना हा वाढीव अनुकंपा भत्ता मिळू लागेल. उदाहरणार्थ, जर एखादा कर्मचारी 15 मार्च रोजी 80 वर्षे पूर्ण करत असेल, तर त्याला 1 मार्चपासूनच वाढीव पेन्शनचा लाभ मिळेल.
कायदेशीर आधार
हे नवीन धोरण केंद्रीय नागरी सेवा (पेन्शन) नियम 2021 मधील नियम 44 च्या उपनियम 6 अंतर्गत लागू करण्यात आले आहे. या नियमांतर्गत सर्व पात्र सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांना या लाभाचा फायदा घेता येईल. DoPPW ने सर्व संबंधित विभाग आणि बँकांना या नवीन नियमांची कठोरपणे अंमलबजावणी करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
वयोगटानुसार पेन्शन वाढीचे प्रमाण
या नवीन धोरणानुसार वयोगटनिहाय पेन्शन वाढीचे प्रमाण खालीलप्रमाणे आहे:
- 80 ते 85 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना 20% अतिरिक्त पेन्शन
- 85 ते 90 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना 30% अतिरिक्त पेन्शन
- 90 ते 95 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना 40% अतिरिक्त पेन्शन
- 95 ते 100 वर्षे वयोगटातील पेन्शनधारकांना 50% अतिरिक्त पेन्शन
- 100 वर्षांवरील पेन्शनधारकांना 100% अतिरिक्त पेन्शन
विभागांची जबाबदारी
सर्व सरकारी विभागांना या नवीन धोरणाची योग्य अंमलबजावणी करणे बंधनकारक करण्यात आले आहे. प्रत्येक विभागाने त्यांच्या सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांची यादी तयार करून, त्यामध्ये 80 वर्षांवरील कर्मचाऱ्यांची विशेष नोंद ठेवणे आवश्यक आहे. त्याचबरोबर पेन्शन वितरण करणाऱ्या बँकांनाही या नवीन नियमांची माहिती देण्यात आली असून, त्यांनी वेळेत पेन्शन वितरण करणे अपेक्षित आहे.
लाभार्थ्यांसाठी महत्वाच्या सूचना
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्र पेन्शनधारकांनी खालील बाबींची काळजी घ्यावी:
- आपले वय आणि पेन्शन तपशील अचूक असल्याची खात्री करा
- बँक खाते अद्ययावत ठेवा
- जीवन प्रमाणपत्र (Life Certificate) वेळेत सादर करा
- पत्त्यात बदल झाल्यास विभागाला कळवा
या निर्णयाचे महत्व
हा निर्णय अनेक दृष्टीने महत्वपूर्ण आहे. वृद्धापकाळात वाढणाऱ्या वैद्यकीय खर्चाची तरतूद करण्यासाठी ही वाढ उपयुक्त ठरणार आहे. शिवाय, महागाईच्या काळात ज्येष्ठ नागरिकांना आर्थिक स्थैर्य मिळवून देण्यास ही योजना मदत करेल. सामाजिक सुरक्षेच्या दृष्टीने हे एक महत्वपूर्ण पाऊल मानले जात आहे.
या निर्णयामुळे लाखो सेवानिवृत्त केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना फायदा होणार आहे. पेन्शन विभागाने या योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी होण्यासाठी विशेष यंत्रणा उभारली आहे. भविष्यात या योजनेचा विस्तार करून अधिक वयोगटांना फायदा देण्याची शक्यताही वर्तवली जात आहे.
केंद्र सरकारचा हा निर्णय सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांसाठी एक मोठी दिलासादायक बाब आहे. वृद्धापकाळात येणाऱ्या आर्थिक आव्हानांना सामोरे जाण्यास या निर्णयामुळे मदत होणार आहे. सामाजिक सुरक्षा आणि आर्थिक स्थैर्य या दोन्ही दृष्टीने हा निर्णय महत्वपूर्ण मानला जात आहे. या निर्णयामुळे सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांच्या जीवनमानात निश्चितच सुधारणा होईल आणि त्यांना सन्मानजनक जीवन जगण्यास मदत होईल.