Tur market prices महाराष्ट्रातील तूर उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी 2025 ची सुरुवात आशादायी ठरली आहे. जानेवारी महिन्यात तुरीच्या बाजारभावात लक्षणीय वाढ नोंदवली गेली असून, विशेषतः कारंजा बाजार समितीमध्ये तुरीला प्रति क्विंटल ₹7,995 चा उच्चांकी भाव मिळाला आहे. या परिस्थितीमुळे शेतकऱ्यांमध्ये आशेचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
सध्याची बाजारपेठ परिस्थिती
राज्यातील विविध बाजार समित्यांमध्ये तुरीच्या दरांमध्ये विविधता दिसून येत आहे. कारंजा बाजार समितीत सर्वाधिक दर असताना, लासलगाव येथे तुलनेने कमी दर आहेत. प्रमुख बाजारपेठांमध्ये दरांची स्थिती पुढीलप्रमाणे आहे:
कारंजा बाजार समितीत सरासरी ₹7,500 प्रति क्विंटल दर मिळत असून, उच्चतम दर ₹7,995 पर्यंत गेला आहे. येथील उच्च दरांमागे प्रामुख्याने स्थानिक डाळ मिलची मोठी मागणी आणि उत्कृष्ट दर्जाच्या मालाची उपलब्धता ही प्रमुख कारणे आहेत.
शारदा बाजार समितीत दर ₹7,000 ते ₹7,240 दरम्यान स्थिरावले असून, सरासरी ₹7,150 प्रति क्विंटल भाव मिळत आहे. येथील व्यवस्थित साठवणूक सुविधा आणि नियमित व्यापारी उपस्थिती यामुळे दर स्थिर राहण्यास मदत होत आहे.
लातूर बाजार समितीत ₹6,800 ते ₹7,411 दरम्यान दर आहेत, तर सरासरी भाव ₹7,200 प्रति क्विंटल नोंदवला गेला आहे. येथील उत्तम वाहतूक सुविधा आणि मोठ्या प्रमाणावरील व्यापारी क्रियाकलाप यामुळे बाजारपेठ सक्रिय आहे.
दर निर्धारणावर प्रभाव टाकणारे घटक
तुरीच्या बाजारभावावर अनेक घटकांचा प्रभाव पडतो. यामध्ये प्रामुख्याने:
- आंतरराष्ट्रीय व्यापार धोरणे: सरकारच्या आयात-निर्यात धोरणांमधील बदल थेट बाजारभावावर परिणाम करतात. परदेशातून होणारी आयात किंवा निर्यातीची मागणी यामुळे स्थानिक बाजारपेठेतील दरांवर परिणाम होतो.
- हवामान परिस्थिती: महाराष्ट्रातील पावसाचे प्रमाण आणि वितरण यांचा थेट परिणाम उत्पादनावर होतो. यंदाच्या हंगामात काही भागांत अनियमित पाऊस झाल्याने उत्पादनावर परिणाम झाला आहे.
- सरकारी धोरणे: शासनाच्या खरेदी धोरणांमुळे बाजारभाव स्थिर राहण्यास मदत होते. किमान आधारभूत किंमत (MSP) हे एक महत्त्वाचे साधन ठरते.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे मार्गदर्शन
वर्तमान परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी पुढील बाबींकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे:
- गुणवत्ता व्यवस्थापन:
- तुरीची काढणी योग्य वेळी करावी
- स्वच्छ आणि कोरड्या जागी साठवणूक करावी
- किडींपासून संरक्षण करण्यासाठी योग्य उपाययोजना कराव्यात
- बाजारपेठ निरीक्षण:
- दैनंदिन बाजारभावांचे निरीक्षण करावे
- विविध बाजार समित्यांमधील दरांची तुलना करावी
- वाहतूक खर्चाचा विचार करून विक्रीचे नियोजन करावे
- आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर:
- शेतीमध्ये नवीन तंत्रज्ञान वापरावे
- उत्पादन खर्च कमी करण्यासाठी यांत्रिकीकरणाचा वापर करावा
- गुणवत्ता नियंत्रणासाठी आधुनिक पद्धती अवलंबाव्यात
2025 च्या उत्तरार्धात तुरीच्या दरांमध्ये अजून वाढ होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. उच्च प्रतीच्या तुरीला ₹8,000 प्रति क्विंटलपर्यंत दर मिळू शकतो. मात्र, यासाठी शेतकऱ्यांनी गुणवत्तापूर्ण उत्पादन आणि योग्य साठवणुकीवर भर देणे आवश्यक आहे.
शेतकऱ्यांनी शेतकरी गटांमध्ये सहभागी होऊन एकत्रित विक्रीचे नियोजन करणे फायदेशीर ठरू शकते. यामुळे:
- वाहतूक खर्च कमी होतो
- मोठ्या व्यापाऱ्यांशी थेट व्यवहार करता येतो
- चांगला दर मिळवण्याची क्षमता वाढते
सध्याची बाजारपेठ परिस्थिती शेतकऱ्यांसाठी अनुकूल असली तरी, दीर्घकालीन फायद्यासाठी गुणवत्तापूर्ण उत्पादन, योग्य साठवणूक आणि विक्री व्यवस्थापन यांकडे विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे.